_

آناتومی زانو

زانو بزرگترین و محکم ترین مفصل در بدن هر شخص می باشد، که از انتهای تحتانی استخوان ران، انتهای فوقانی استخوان درشت نی (استخوان ران) و کشکک (استخوان زانو) تشکیل شده است. انتهای سه استخوان تشکیل دهنده مفصل زانو با غضروف مفصلی پوشیده شده، غضروف یک ماده لغزنده است که هنگام خم شدن و صاف کردن زانو، از استخوان ها محافظت می کند.

دو قطعه غضروف به نام منیسک به عنوان “کمک فنر” بین استخوان ها قرار دارند، که بسیار مقاوم و محکم هستند تا به پایداری مفصل کمک کنند. مفصل زانو توسط یک پوشش نازک به نام غشای سینوویال احاطه شده، این غشا مایعی آزاد می کند که غضروف را چرب کرده و اصطکاک را کاهش می دهد.

_

انواع آرتروز زانو

انواع عمده آرتروز که روی زانو تأثیر می گذارد شامل:

1. آرتروز
2. آرتریت روماتوئید
3. آرتریت پس از سانحه

     1. آرتروز

آرتروز شایع ترین شکل بیماری در زانو است. یک نوع ساییدگی است که اغلب در افراد 50 سال به بالا بروز می کند، اگرچه ممکن است در افراد جوان نیز وجود داشته باشد. در آرتروز غضروف مفصل زانو به تدریج از بین می رود.

از بین رفتن غضروف، باعث فرسوده شدن و خشن شدن فضای محافظ بین استخوان ها می شود. این عمل منجر به ساییدگی استخوان ها روی هم می شود که خارهای دردناک استخوان تولید می کند. آرتروز معمولاً به آهستگی ایجاد می شود و دردی که ایجاد می کند با گذشت زمان بیشتر نیز می شود.

     2. آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی)

آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن است که به چندین مفصل در سراسر بدن از جمله مفصل زانو حمله می کند. این بیماری متقارن است، یعنی ممکن است که معمولاً در یک مفصل در دو طرف بدن تأثیر بگذارد. در آرتریت روماتوئید، غشای سینوویال که مفصل زانو را پوشانده شروع به تورم می کند، این امر منجر به درد و گرفتگی زانو می شود.

آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است، این بدان معنی است که سیستم ایمنی بدن به بافت های خود حمله می کند. سیستم ایمنی بدن به بافت طبیعی آسیب می رساند (مانند غضروف و رباط ها) و استخوان را نرم می کند.

     3. آرتریت پس از سانحه

آرتریت پس از سانحه نوعی آرتروز است که پس از آسیب به زانو ایجاد می شود. به عنوان مثال: شکستگی استخوان ممکن است به سطح مفصل آسیب برساند و منجر به آرتروز شود، البته بعد از سال ها پس از آسیب دیدگی، پارگی مینیسک و آسیب دیدگی رباط می تواند باعث بی ثباتی و سایش بیشتر مفصل زانو شود و با گذشت زمان می تواند منجر به آرتروز شود.

_

علائم و علت آرتروز زانو

مفصل زانو تحت تأثیر آرتروز ممکن است دردناک و ملتهب باشد. به طور کلی، درد با گذشت زمان به تدریج بیشتر می شود، اگرچه شروع ناگهانی نیز ممکن است اتفاق بیافتد. علائم دیگری نیز وجود دارد که شامل موارد زیر است:

• مفصل ممکن است سفت و متورم شود، در نتیجه خم شدن و صاف کردن زانو مشکل شود.
• درد و تورم در صبح یا بعد از نشستن یا استراحت بدتر شود.
• فعالیت شدید ممکن است باعث بیشتر شدن و شدت یافتن درد شود.
• غضروف و سایر بافت ها می توانند در حرکت مفاصل اختلال ایجاد کنند. زانو ممکن است در حین حرکت “قفل” شود و شکسته شود، ضربه محکم یا ناگهانی ایجاد کند (صدای کرپیتوس).
• درد ممکن است باعث احساس ضعف در زانو شود.
  بسیاری از افراد مبتلا به آرتروز، با تغییر هوا، درد مفاصلشان افزایش پیدا می کند.

_

روش های تشخیص آرتروز

در هنگام معاینه، پزشک در مورد علائم و سابقه پزشکی با شما صحبت می کند، معاینه فیزیکی انجام می دهد و احتمالاً آزمایش های تشخیصی مانند اشعه ایکس یا آزمایش خون را برای شما تعیین کند.

معاینه ی فیزیکی

در طول معاینه فیزیکی، پزشک شما به دنبال موارد زیر است:

• تورم یا قرمزی مفصل
• حساس بودن اطراف زانو
• دامنه حرکت منفعل (کمکی) و فعال (خودگردان)
• بی ثباتی مفصل
• کرپیتوس (احساس گریتینگ داخل مفصل) همراه با حرکت
• درد هنگام قرار گرفتن وزن روی زانو
• مشکلات حین راه رفتن
• علائم آسیب به عضلات، تاندون ها و رباط های اطراف زانو
• درگیری سایر مفاصل (نشانه ای از آرتریت روماتوئید)

تست های تصویربرداری

اشعه ایکس، تصاویر مفصلی از ساختارهای متراکم مانند استخوان را ارائه می دهد. آنها می توانند به تشخیص انواع مختلف آرتروز کمک کنند. با اشعه ایکس، ممکن است باریک شدن فضای مفصل، تغییر در استخوان و تشکیل خار استخوان (استئوفیت ها) دیده شود.
تست های دیگر گاهی اوقات، برای تعیین وضعیت استخوان و بافت های نرم زانو، ممکن است به اسکن با تشدید مغناطیسی (MRI) یا اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) نیاز باشد.

تست های آزمایشگاهی

پزشک همچنین ممکن است آزمایش خون را برای تعیین نوع آرتروز شما توصیه کند. آزمایش خون به تشخیص مناسب برخی از انواع آرتروز، از جمله آرتریت روماتوئید کمک می کند.

_

آرتروز زانو و درمان آن

هیچ درمانی برای آرتروز وجود ندارد، اما تعدادی از روش های درمانی وجود دارد که ممکن است به تسکین درد و ناتوانی ناشی از آن کمک کند.

درمان آرتروز غیر از جراحی

مانند سایر بیماری های آرتروز، درمان اولیه آرتروز زانو بدون جراحی امکان پذیر است. پزشک شما ممکن است طیف وسیعی از گزینه های درمانی را توصیه کند.

• اصلاح سبک زندگی: برخی تغییرات در زندگی روزمره شما می تواند از مفصل زانوی شما محافظت کرده و روند آرتروز را کندتر کند.
• فعالیت هایی که شرایط را بدتر می کنند: مانند بالا رفتن از پله ها را به حداقل برسانید.
• تغییر حالت فعالیت های پرتحرک: مانند دویدن آهسته یا تنیس به فعالیت هایی مانند شنا یا دوچرخه سواری
• کاهش وزن: می تواند باعث کاهش درد و افزایش عملکرد در مفصل زانو شود.
• فیزیوتراپی: تمرینات خاص برای آرتروز زانو و ورزش می توانند به افزایش دامنه حرکت و انعطاف پذیری و همچنین تقویت عضلات ساق پا کمک کنند. یک فیزیوتراپیست می تواند به شما کمک کند تا یک برنامه ورزشی منحصر به فرد داشته باشید، که پاسخگوی نیازها و سبک زندگی شما باشد.

درمان آرتروز با جراحی

اگر درد ناشی از آرتروز باعث ناتوانی شود و با درمان غیر جراحی برطرف نشود، پزشک ممکن است جراحی را برای شما توصیه کند. جراحی زانو همانند سایر جراحی ها می باشد، خطرات و عوارض احتمالی را در پی دارد. پزشک قبل از عمل در مورد عوارض احتمالی با شما صحبت خواهد کرد.

درمان خانگی آرتروز زانو

گزینه هایی برای درمان آرتروز در خانه وجود دارند که شامل:

• فعالیت بدنی: از جمله تای چی، پیاده روی، دوچرخه سواری و ورزش در آب
• داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند: ایبوپروفن یا آسپرین، برای کاهش درد و التهاب
• ترامادول: برای درد شدیدتر که با نسخه پزشک تجویز می شود.
• تزریق کورتیکواستروئید برای کاهش التهاب
• داروهای دیگر مانند داروهای ضد روماتیسم
• استفاده از پدهای گرما و سرما برای تسکین درد و تورم
• پمادهای تسکین دهنده درد یا کرم های موضعی، مانند کپسایسین
• دستگاه های کمکی: استفاده از وسایلی مانند عصا یا واکر برای کمک به تعادل شما
• طب سوزنی
• پوشیدن بانداژهای الاستیک یا بستن زانوبند برای حمایت از زانو ممکن است تا حدی از درد تسکین یابد و مفید باشد.
• پوشیدن کفش مناسب پیاده روی

داروهای درمانی آرتروز

چندین نوع دارو مفید هستند، اما درمان قطعی آرتروز زانو نیستند. از آنجا که واکنش افراد نسبت به داروها متفاوت است، پزشک داروها و دوزهایی که برای شما بی خطر و موثر است تجویز خواهد کرد.

مسکن های بدون نسخه و داروهای ضد التهاب بدون نسخه، معمولاً اولین انتخاب درمانی برای آرتروز زانو هستند. استامینوفن یک مسکن ساده و بدون نسخه پزشک است که می تواند در کاهش درد آرتروز تاثیر داشته باشد.

مانند همه داروها، مسکن های بدون نسخه نیز می توانند عوارض جانبی ایجاد کرده و با سایر داروهایی که مصرف می کنید تداخل داشته باشند.

حتماً درباره عوارض جانبی احتمالی با پزشک خود صحبت کنید. نوع دیگر مسکن ها، داروی ضد التهاب غیراستروئیدی یا NSAID است. NSAID ها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن است که هم بدون نسخه و هم با نسخه پزشک در دسترس هستند.

دیگر داروها شامل:

برای کاهش سرعت پیشرفت آرتریت روماتوئید از داروهای ضد روماتیسمی مانند: متوترکسات، سولفاسالازین و هیدروکسی کلروکین معمولاً تجویز می شوند.

کورتیکواستروئیدها (کورتیزون نیز شناخته می شوند) ضد التهابی قدرتمندی است که به مفصل تزریق می شود. این تزریق ها تسکین دهنده درد هستند و التهاب را کاهش می دهند. اما این اثرات به طور نامحدود ادامه نمی یابد. پزشک به دلیل عوارض جانبی احتمالی، تعداد تزریقات را به سه یا چهار بار در سال، محدود می کند.

در برخی موارد، درد و تورم ممکن است بلافاصله پس از تزریق “شعله ور” شود و احتمال آسیب دیدگی طولانی مدت مفصل یا عفونت وجود دارد. با تزریق مکرر یا تزریق در مدت زمان طولانی، آسیب مفصل در واقع می تواند افزایش یابد تا کاهش یابد.

_

درمان آرتروز با طب سوزنی

در طب سوزنی از سوزن های ظریف برای تحریک نواحی خاص بدن برای تسکین درد یا بی حس شدن موقت یک ناحیه استفاده می شود. اگرچه در بسیاری از نقاط جهان از آن استفاده می شود و شواهد نشان می دهد که می تواند به کاهش درد آرتروز کمک کند، اما مطالعات علمی کمی در مورد اثر آن وجود دارد.

_

دیگر روش های درمان آرتروز زانو

پالس درمانی مغناطیسی بدون درد است و با استفاده از سیگنال پالس به زانو که در یک میدان الکترومغناطیسی قرار می گیرد، کار می کند. مانند بسیاری از روش های درمانی جایگزین، نبض درمانی مغناطیسی هنوز اثبات نشده است.

• پلاسما:

درمان هایی مانند پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) و تزریق سلول های بنیادی شامل گرفتن سلول از بدن خود و تزریق مجدد آنها به یک مفصل دردناک است.

PRP از یک جز of از خون خود، پلاکت ها استفاده می کند که از خون شما جدا شده، غلیظ شده و به زانوی شما تزریق شده است. پلاکت ها حاوی “فاکتورهای رشد” هستند که برای کاهش علائم التهاب مفید است.

• سلول های بنیادی:

سلول های بنیادی سلول های پیش ساز هستند که می توانند از بدن شما گرفته و به زانوی شما تزریق شوند. از آنجا که آنها سلولهای اساسی هستند، ممکن است به بافت جدید تبدیل شوند و در نتیجه سطح مفصل آسیب دیده را بهبود بخشد.

در حالی که هر دو روش درمانی نویدبخش است، مطالعات بالینی هنوز ارزش آنها را در درمان آرتروز تأیید نکرده است.

• آرتروسکوپی:

در طول آرتروسکوپی، پزشکان از برش های کوچک و ابزارهای نازک برای تشخیص و درمان مشکلات مفصلی استفاده می کنند. جراحی آرتروسکوپی اغلب برای درمان آرتروز زانو استفاده نمی شود. در مواردی که آرتروز با پارگی مینیسک تحلیل برنده همراه باشد، ممکن است جراحی آرتروسکوپی برای درمان پارگی مینیسک توصیه شود.

• پیوند غضروف:

بافت غضروف طبیعی و سالم ممکن است از قسمت دیگری از زانو یا از یک بانک بافت گرفته می شود تا سوراخ غضروف مفصلی پر شود. این روش معمولاً فقط برای بیماران آرتروز زانو در جوانی که مناطق کمی از غضروف آسیب می بینند در نظر گرفته می شود.

• استئوتومی:

در استئوتومی زانو یا از ناحیه درشت نی (استخوان ران) بریده می شود و سپس برای از بین بردن فشار روی مفصل زانو تغییر شکل می یابد. استئوتومی زانو هنگامی استفاده می شود که آرتروز در مراحل اولیه باشد و فقط به یک طرف مفصل زانو آسیب زده باشد.

با جابجایی وزن از سمت آسیب دیده مفصل، استئوتومی می تواند درد را تسکین داده و عملکرد زانوی مفصلی شما را به طور قابل توجهی بهبود بخشد.

• تعویض کامل یا جزئی زانو (آرتروپلاستی):

پزشک شما غضروف و استخوان آسیب دیده را برداشته و سپس سطوح جدید مفصل فلزی یا پلاستیکی را برای بازگرداندن عملکرد زانو قرار می دهد.

_

بهبود بعد از جراحی

بعد از هر نوع جراحی برای آرتروز زانو، یک دوره بهبودی وجود دارد. زمان بهبودی و توان بخشی به نوع جراحی انجام شده بستگی دارد. پزشک ممکن است برای کمک به شما در بازیابی قدرت در زانوی خود و برای بازگرداندن دامنه حرکت، فیزیوتراپی را توصیه کند.

بسته به روش جراحی، ممکن است لازم باشد از زانوبند، یا برای مدت زمانی از عصا استفاده کنید. در بیشتر موارد، جراحی درد را تسکین می دهد و انجام کارهای روزمره را با سهولت بیشتری امکان پذیر می کند.

می توانید با ما تماس بگیرید و درباره انواع آسیب های مفصلی و گرفتگی عضلانی مشاوره دریافت کنید ، امیدواریم که این مطلب ( آرتروز زانو ) مورد رضایت شما عزیزان واقع شده باشد. برای دیدن مطالب بیشتر به سایت کلینیک فیزیوتراپی شایسته مراجعه کنید.