زانو درد

_

آناتومی زانو

یکی از پیچیده ترین مفصلها در بدن زانو است. زانو محل اتصال ساق پا و ران پا و کشکک در این قسمت است. این مفصل در بدن ما رسالت های زیادی دارد. از جمله اینکه زانو موقع راه رفتن به بدن ما انعطاف میدهد تا به راحتی و زیبایی بتوانیم راه برویم در حین راه رفتن حرکات آکروباتیک انجام دهیم خم شویم چهار زانو بنشینیم.

اجزای مهم زانو

• رباط های زانو
• مینیسک ها
• تاندون ها و عضلات زانو
• مفصل زانو

_

7 علت مهم دردهای زانو

_

1. آرتروز زانو

به این بیماری ساییدگی زانو هم میگویند. آرتروز زانو به علت از بین رفتن غضروف مفصل ایجاد شده وعلائم آن بصورت درد زانو و محدودیت حرکت و تورم زانو است. تشخیص ساییدگی زانو با معاینه و رادیو گرافی ساده داده میشود و درمان آن درمانهای عمومی دردهای زانو است در حالات شدید مفصل زانو با مفصل مصنوعی تعویض میشود.

2. روماتیسم

روماتیسم معمولاً تمام بدن را در گیر میکند. البته مفاصل از محل های عمده ی درگیری در روماتیسم است. مفصل زانو هم ممکن است درگیر شود. علامت عمده ی درگیری روماتیسمی زانو درد و تورم زانو است. در مراحل پیشرفته مفصل زانو تغییر شکل میدهد درمان روماتیسم زانو بصورت مصرف دارو و انجام نرمشهایی جهت افزایش دامنه حرکات زانو و تقویت عضلات اطراف مفصل است. در موارد شدید بیماری از تعویض مفصل برای درمان کمک گرفته میشود.

مهمترین اهداف پزشکان در درمان بیماری رماتیسم

• کم کردن فعالیت بیماری و بدنبال آن کاهش تخریب مفاصل
• کاهش درد و محدودیت مفصل
• کاهش ناتوانی هایی که به علت درد، آسیب مفصل با تغییر شکل اندام ایجاد می شود.
• درمان عوارض و مشکلات همراه بیماری

هدف اول درمان روماتیسم مفصلی کم کردن فعالیت بیماری و بدنبال آن کاهش تخریب مفاصل است.

3. بورسیت

در اطراف مفصل زانو کیسه هایی وجود دارد که بورس نامیده میشود. این کیسه ها به دلایل متفاوتی مثل عفونت یا وارد شدن ضربه به زانو ملتهب و درد ناک میشوند. به این عارضه بورسیت میگویند. علایم بورسیت های زانو بصورت درد زانو و تورم موضعی در قسمتی از زانو است. درمان بورسیت های زانو همان درمان کلی درد زانو است برحسب مورد و در موارد مقاوم به درمان ممکن است از درمان جراحی نیز استفاده شود.

عواملی که ممکن است بورسیت ایجاد شود:

• ضربه مستقیم
• فشار بیش از اندازه یا نیروهای ممتد به ناحیه
• استفاده بیش از حد در نواحی مجاور بورس
• گاهی اوقات به علت یک نوع بیماری رماتیسمی همانند آرتریت روماتوئید
• گاهی اوقات به علت وجود زوائد استخوانی غیر طبیعی

درمان

• استراحت
• کنترل فعالیت هایی که باعث تشدید درد می گردد.
• استفاده از یخ
• فیزیوتراپی
• درمان پزشکی

4. عفونت مفصل

آرتریت به معنای التهاب مفصل است و آرتریت عفونی یا آرتریت چرکی به معنای التهاب مفصل به علت عفونت یا به زبان دیگر به معنای عفونت مفصل درد شدید همراه با تب است. این بیماری نیاز به درمان اورژانس داشته و در صورت تأخیر در درمان میتواند عواقب وخیمی را بدنبال داشته باشد.

عفونت مفصل چگونه به وجود می آید؟

هرگاه میکروب ها بتوانند به نوعی خود را به مفصل برسانند و در آنجا تکثیر شوند، ممکن است عفونت مفصل ایجاد کنند.

علایم عفونت مفصلی

• تب (گاهی تب بالاست.) و لرز
• قرمزی، تورم درد (اغلب ضربان دار) مفصل و درد به هنگام لمس مفصل. درد گاهی به سایر مفاصل هم منتشر می شود.
• خستگی، سردرد، درد عضلانی و عرق ریزش، هم ممکن است دیده شود.

5. آب آوردن زانو

آب آوردن زانو به علل متفاوتی میتواند ایجاد شود. ورم زانو به علت آب آوردن آن و اصولاً به علت افزایش مایع مفصلی و تورم زانو به دلایل متفاوتی ایجاد شود. این مایع مفصلی به طور طبیعی به اندازه ی چند سی سی در زانوی همه افراد وجود داشته و به توسط سلولهای لایه ی سینوویال مفصل ترشح میشود. وقتی حجم این مایع زیاد شود به اصطلاح می گویند، آب آورده است.

آب آوردن زانو به علت عفونت است. این عفونت میتواند به صورت عفونت کلی در بدن مثلاً یک بیماری ویروسی باشد که هم در زانو ورم ایجاد کرده و یا ممکن است اختصاصاً خود زانو عفونت کرده باشد. تشخیص این موارد با معاینه ی بالینی و بررسی آزمایشگاهی مایع مفصلی امکان پذیر است. پزشک متخصص با سرنگ مقداری از مایع مفصلی را خارج کرده و به آزمایشگاه ارسال می کند. در آزمایشگاه مواد شیمیایی و سلولهای شناور در آن را بررسی و به پزشک گزارش میدهند. پزشک با بررسی این اطلاعات متوجه می شود که عفونت است یا نه.

برخی بیماری متابولیک هم میتوانند موجب ورم و آب آوردن زانو شوند، مانند رسوب املاح کلسیم در داخل مفصل.
ورم و آب آوردن زانو در غالب اوقات به علت مشکلات مینیسک یا رباطهای زانو به علت آرتروز هم میتواند باشد که با ام آر آی و در صورت لزوم انجام آرتروسکوپی علت ورم را تشخیص داده و آن را درمان می کند.

کمبود کلسیم معمولاً نمیتواند علت ورم زانو باشد.

6. کندرومالاسی

کندرومالاسی کشکک در کسانی که بیشتر میدوند و در خانم ها بیشتر دیده میشود. در این بیماری کشکک زانو به درستی در جای خود قرار نگرفته است و در اثر حرکات مکرر در جلوی زانو غضروف آن آسیب می بیند. علایم کندرومالاسی با نرمی غضروف کشکک درد زانو بخصوص بعد از نشستن به مدت طولانی است. حرکات زانو ممکن است با صدا همراه شود.

درمان این بیماری همان درمان عمومی درد زانو و تقویت عضلات چهارسرران است.

7. ازگود اشلاتر

یک بیماری مربوط به استخوان سازی بیش از حد طبیعی در ناحیه ی برجستگی استخوان درشت نی است. معمولاً بیماران از درد ناحیه مربوطه شاکی هستند. بیماری از گود شلاتر در پسران و دختران یازده تا پانزده سال اتفاق می افتاد. بیماری در پسران شیوع بیشتری نسبت به دخترها دارد. این بیماری با سطح فعالیت های فرد ارتباط دارد. در ورزش کاران (ورزشهای سنگین) شیوع بیماری به علت بالا بودن میزان فعالیت فرد بیشتر از افراد غیر ورزش کار است.

دلایل بیماری

علت بیماری به طور دقیق مشخص نیست اما میتواند در ارتباط با رشد سریع استخوان و ضربات باشد در اکثر موارد مرحله ای از رشد سریع استخوانی پیش از شروع بیماری وجود دارد با توجه به اینکه تاندون عضله چهار سر ران که تاندون پاتلار نامیده میشود به برجستگی استخوان درشت نی اتصال می یابد کششهای تاندون پاتلار (مثلاً به علت انقباضهای شدید چهارسر) به ویژه در قسمت انتهایی آن به برجستگی درشت نی انتقال می یابد و باعث افزایش استخوان سازی در این نواحی میشود استخوان سازی می تواند در قسمت پشت تاندون پاتلار نیز ایجاد گردد.

علایم و نشانه ها

• وجود درد در قسمت جلوی زانو
• برجستگی بیش از حد در ناحیه ی برجستگی استخوان درشت نی
• حساسیت به لمس در ناحیه برجستگی استخوان درشت نی
• درد با فعالیت تشدید و با استراحت کاهش می یابد.
• انقباض مقاومتی عضله چهار سر باعث تشدید درد می گردد.
• ضعف و آتروفی عضله چهار سرران در مراحل پیشرفته وجود دارد.
• رادیو گرافی برجسته شدن و گاهی قطعه قطعه شدن برجستگی درشت نی را نشان میدهد. تصویر رادیولوژی نشان دهنده این بیماری است

7. راشیتیسم

راشیتیسم یا نرمی استخوان یک بیماری در بچه هاست که موجب ضعیف شدن استخوان، پاهای پرانتزی و تغییر شکل در اندامها میشود. در این بیماران به دلایلی کلسیم، فسفر یا ویتامین دی به اندازه کافی در اختیار استخوان قرار نمی گیرد.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلاء به راشیتیسم یا نرمی استخوان هستند.

• شیر مادر ویتامین دی زیادی ندارد پس اگر کودکی به مدت طولانی از شیر مادر تغذیه کند ممکن است در خطر ابتلا به راشیتیسم قرار گیرد.
• مصرف کم کلسیم
• قرار نگرفتن در معرض تابش آفتاب
• کسانی که پوست تیره دارند نیاز به نور بیشتری برای ساخت ویتامین دی دارند و بیشتر در معرض نور قرار گیرند.
• کسانی که به لاکتوز حساسیت دارند به علت مصرف ناکافی لبنیات میتوانند در معرض خطر این بیماری قرار گیرند.

_

درمان های مؤثر برای درد زانو

• اضافه وزن خود را کاهش دهید.
• کفش مناسب و اندازه بپوشید از پوشیدن کفش پاشنه دار بپرهیزید. ورزشهایی که بر زانو فشار وارد میکنند، انجام ندهید.
• مکمل های امگا۳ و منیزیوم استفاده کنید.
• روزانه حداقل ۱۵ دقیقه پیاده روی کنید.
• با نظر کارشناس ورزشهای تقویت زانو انجام دهید. سیگار نکشید. زیرا اثر مسکن های گیاهی را کاهش میدهد.
• آب بیشتری بنوشید.

درمانهای خانگی و یا آسان برای کاهش درد زانو

• کمپرس سرد: بهترین و ساده ترین روش برای کاهش درد و تورم زانو استفاده از کمپرس آب سرد و یا یخ است. سرما باعث تنگ شدن رگهای خونی کاهش جریان خون در ناحیه ی درد و در نتیجه کاهش تورم میشود. چند قطعه یخ را در کیسه ای گذاشته و به مدت ۱۰ الی ۲۰ دقیقه بر محل درد قرار دهید. این کار را دو تا سه بار در روز تا بهبودی کامل انجام دهید. می توانید از کمپرس سرد و گرم به طور متوالی نیز برای کاهش دردهای مزمن زانو انجام دهید

• سرکه سیب: سر که به دلیل خاصیت قلیایی که دارد به حل کردن رسوبات و مواد سمی که در زانو انباشته میشود کمک می کنند. علاوه بر این به بازگشت لغزندگی مفاصل هم کمک می کند و در نتیجه درد کاهش
می یابد و تحرک بیشتر میشود برای این منظور دو قاشق سرکه ی سیب را با دو فنجان آب تصفیه شده مخلوط کنید این محلول را در طی روز بنوشید تا بهبودی کامل حاصل شود میتوانید دو فنجان سرکه ی سیب را به وان داغ بیافزایید و زانوها را هر روز به مدت ۳۰ دقیقه در آن قرار دهید. همچنین می توانید یک قاشق سرکه ی سیب و همان مقدار روغن زیتون را باهم مخلوط کنید و با استفاده از آن روزی دوبار زانو را ماساژ دهید. این کار را باید تا دفع درد تکرار کنید.

• فلفل قرمز:
فلفل قرمز حاوی ماده ای به نام کاپسسین است که در بدن شبیه به مسکن عمل می کند. کاپسین حس گرما ایجاد می کند و درد را کاهش میدهد به این منظور دو قاشق غذاخوری پودر فلفل قرمز را با نصف فنجان روغن زیتون مخلوط کنید و از این مخلوط روزی دوبار و به مدت دو هفته در محل درد زانو بمالید. همچنین میتوانید یک چهارم یا نصف فنجان پودر فلفل قرمز را به یک فنجان سرکه بیفزایید و به مدت بیست دقیقه بر محل درد قرار دهید از ژل ۰/۰۱۲۵ درصد کاپسسین نیز میتوانید استفاده کنید.

• زنجبیل:

اگر درد زانو در اثر آرتروز، کشیدگی عضلاتی یا جراحت باشد، زنجبیل درمان خوبی برای رفع درد است. اثر بخشی زنجبیل مربوط به وجود یک ماده ضد التهایی در آن است. تنگه ی کوچکی از زنجبیل را در نیم فنجان آب بگذارید و به مدت ده دقیقه بجوشانید. محلول را صاف کرده و مقدار کمی عسل و آبلیمو به آن اضافه کنید. دو تا سه فنجان از این محلول را روزانه تا بهبودی درد میل کنید. همچنین میتوانید محل درد را با روغن زنجبیل ماساژ دهید.

•زرد چوبه:

اثر ضد درد دارد زرد چوبه حاوی ماده ای به نام کورکومین است که اثر ضد التهاب دارد و آنتی اکسیدانی قوی است که به کاهش درد کمک میکند علاوه بر این ممکن است زردچوبه روند پیشرفت روماتیسم مفصلی را که یکی از دلایل درد زانو است را کند سازد. برای این منظور نصف قاشق چایخوری زنجبیل و همان مقدار زردچوبه را در یک فنجان آب بریزید و به مدت ده دقیقه بجوشانید و با کمی عسل شیرین کنید و روزی دوبار مصرف کنید و یا یک قاشق زرد چوبه را در یک لیوان شیر گرم کنید و با کمی عسل مخلوط کرده روزی یکبار مصرف کنید. استفاده از کپسول های ۲۰۰ یا ۲۵۰ میلی گرم زرد چوبه به میزان سه بار در روز است.

این درمان تا بهبود کامل ادامه دارد.
توجه: زرد چوبه ممکن است خون را رقیق کند. در واقع برای کسانی که داروهای رقیق کننده استفاده می کنند، مناسب نیست.

•لیمو:
برای کاهش دردهای آرتروزی مفید است. اسید سیتریک موجود در لیمو به حل کردن بلورهای اسید اوریک در بعضی از انواع آرتروز کمک می.کند به این منظور یک لیمو را به قطعات کوچک برش دهید و آنها را به مدت ۱۰ دقیقه بر روی محل درد زانو قرار دهید. این کار را هر روز تا بهبودی درد انجام دهید و نوشیدن آب لیموی رقیق شده با آب نیز پیش از صبحانه مفید است.

•ورزش:
ورزش هایی که برای تقویت عضلات زانو بسیار مهم و اساسی است و همه به مانند خوردن و آشامیدن باید در برنامه ی روزانه ی زندگیشان داشته باشند.

اگر اغراق نباشد این ورزشها در نوع خود ساده ولی معجزه گر هستند. این ورزشها در دو مرحله انجام میشود بهتر است برای آماده و گرم کردن بدن قبل از ورزش از قطره یا پمادی برای ماساژ دادن زانو استفاده شود. بدین ترتیب که قبل از ورزش ۲۵ قطره از قطره ی گیاهی CM را روی هر دو زانو چکانده و پنج دقیقه زالو را ماساژ داده پنج دقیقه هم زانو را با سشوار یا کیسه ی آب گرم، گرم می.کنیم زانوهایمان که نرم و آماده شد، به روش ذیل دو تا ورزش را انجام می دهیم.

• مرحله ی اول: جفت زانو را سفت کرده تا حدی که پشت زانو به سطح نشسته بچسبد و کف پا به طرف بدن کشیده شود. تا ده شمرده شل می کنیم. این کار را ۵۰ بار صبح و ۵۰ بار شب انجام میدهیم، شکل زیر نشان می دهد.
• مرحله ی دوم: زانو در حالت صاف بوده پا را از سطح زمین بلند کرده تا ده شمرده روی زمین میگذاریم دوباره پای بعدی را همین طور پا را صاف بلند کرده تا ده شمرده روی زمین میگذاریم. توجه داشته باشید اگر این ورزش را در حالت نشسته نتوانستید انجام دهید در حالت خوابیده میتوانید انجام دهید این ورزش را هم ۵۰ بار صبح و ۵۰ بار شب انجام دهید.
• تبصره: اکثر کسانی که برای بار اول این ورزش ها را انجام می دهند، به علت خشکی زانو و ضعف عضلات ممکن است دردشان بیشتر شود. مهم نیست ورزشها را ادامه دهید با این تفاوت که ورزشها را از کم شروع کنید، هفته ای یک بار اضافه کنید تا مرز پنجاه برسید.

یکی دیگر از ورزشهایی که باعث تقویت عضلات پشت یا میشود بدین صورت است که:

دمر و یا به شکم خوابیده، زانوها را خم کرده به صورت ضربدری قرار میدهیم. با یک پا فشار داده با پای دیگر مقاومت می کنیم. مثل حالت کشتی گرفتن. دوباره پای بعدی را خم کرده با پای دیگری فشار می دهیم. این عمل را در روز ۱۰ الی ۲۰ بار انجام میدهیم.

می توانید با ما تماس بگیرید و درباره انواع آسیب های مفصلی و گرفتگی عضلانی مشاوره دریافت کنید ، امیدواریم که این مطلب ( آرتروز زانو ) مورد رضایت شما عزیزان واقع شده باشد. برای دیدن مطالب بیشتر به سایت کلینیک فیزیوتراپی شایسته مراجعه کنید.